My Blog

Isa ka gabay para sa Paghi-ambitanay sang Pulong sa mga Katapo sang Urna sa mga Baranggay sang Parokya san Jaro
Juan 2: 13-25
Sa Ikaduha nga Domingo sang Kwaresma, Tuig B


v13Nagahilapit na ang Piesta sang Pascua sang mga Judio, gani si Jesus nagpa-Jerusalem. v14May nakita sia nga mga tawo didto sa templo nga nagabaligya sang mga baka, mga karnero, kag mga pating, kag ang mga manugbaylo man sang kuwarta nga yara sa ila mga lamisa. v15Naghimo si Jesus sang inughanot nga lubid kag iya ginpanabog ang tanan nga mga sapat pa gwa sa templo, ang mga karnero kag mga baka. Ginpamaliskad niya ang mga lamisa sang mga manugbaylo sang kuwarta, kag ginwas-ag niya ang ila mga kuwarta; v16kag ginmanduan niya ang mga manugbaligya sang pating, "Kuhaa ninyo ina diri! Indi ninyo paghimoa nga balaligyaan ang balay sang akon Amay!" v17Nadumdoman sang iya mga gintuton-an nga ang kasulatan nagasiling, "Ang akon kabalaka sa imo balay, O Dios, nagadabdab sa sulod nakon subong sang kalayo."
v18Ang mga pangulo sang mga Judio nagpamangkot sa iya, "Ano bala nga milagro ang imo mahimo sa pagpakita sa amon nga may katarungan ka sa paghimo sini?"
v19Si Jesus nagsabat, "Gub-a ninyo ining templo sang Dios kag sa sulod sang tatlo ka adlaw patindugon ko ini liwat."
v20Namangkot sila sa iya, "Ini nga templo ginpatindog sa sulod sang 46 ka tuig, kag patindugon mo bala ini sa sulod sang tatlo lamang ka adlaw?"
v21Pero ang templo nga ginsiling ni Jesus amo ang iya lawas. v22Gani sang nabanhaw sia, nadumdoman sang iya mga gintuton-an nga ginhambal niya ini, kag nagtuo sila sa kasulatan kag sa mga pulong nga ginhambal ni Jesus.
v23Sang didto si Jesus sa Jerusalem sa Piesta sang Pascua, madamo ang mga nagtuo sa iya sang makita nila ang gamhanan nga mga buhat nga ginhimo niya. v24Pero si Jesus wala magsalig sang iya kaugalingon sa ila, tungod kay nakilala gid niya sing maayo ang tanan nga mga tawo. v25Wala na sing kinahanglan nga sugiran sia nahanungod sang mga tawo, kay nahibaluan gid niya kon ano ang yara sa ila mga tagipusoon.

Pagpatpat sang mga Dinalan

v13Nagahilapit na ang Piesta sang Pascua sang mga Judio, gani si Jesus nagpa-Jerusalem.
Ini nga kahiwatan, tuig-tuig ginasaulog sang mga Judio bilang pahanumdom sang tinion nga ang Ginoo nagpamatay sang tanan nga panganay nga lalaki sa Ehipto, kag ini nga silot wala nakalambot sa mga Israelinhon kay bangud sila ang pinili nga banwa sang Dios (Exodo 12 kag 13). Ini importante gid kay amo ini ang nahauna nga akto publiko ni Jesus sa pagsugod sang iya ministerio. Apang ginsuguran niya ini paagi sa pagpamatok sa kalautan sang mga Judio, nga wala nila gintahod ang Templo sa Jerusalem.
v14May nakita sia nga mga tawo didto sa templo nga nagabaligya sang mga baka, mga karnero, kag mga pating, kag ang mga manugbaylo man sang kuwarta nga yara sa ila mga lamisa.
Ang templo nga isa ka lugar palangamuyuan nangin isa ka tindahan ukon balaligyaan. Suno sa tradisyon sang mga Judio, ining templo may mga lugar man kuntani nga pwede mahiwatan sang iban pa gid nga pagtililipon luwas sa pagpangamuyo kag bukas para sa kadam-an, pero si Jesus indi sa guihapon magtugot.
v15Naghimo si Jesus sang inughanot nga lubid kag iya ginpanabog ang tanan nga mga sapat pa gwa sa templo, ang mga karnero kag mga baka. Ginpamaliskad niya ang mga lamisa sang mga manugbaylo sang kuwarta, kag ginwas-ag niya ang ila mga kuwarta;
Ining paghimo ni Jesus sang lubid nga inughanot isa ka pamaagi para mapahalin niya ining tanan nga nagabaligya sang mga kasapatan pa gwa sa templo. Pero suno sa mga mangin-alamon sang biblia, wala ginpatup-an ni Jesus ang mga tawo. Ang paggamit mismo sang lubid kag pagpamaliskad sang mga lamisa nangin motibasyon sa pagpahalin sang mga tawo kag kasapatan sa templo. Ginkabig siya sang mga tawo nga may autoridad sa paghimo sini. Ginapakamala-ot ni Jesus hindi lamang ang mga tawo nga nagabaligya sa Templo, kundi pati mismo ang mga manugbantay sang templo.

v16kag ginmanduan niya ang mga manugbaligya sang pating, "Kuhaa ninyo ina diri! Indi ninyo paghimoa nga balaligyaan ang balay sang akon Amay!"

Ang pagmando ni Jesus sang sini nga tinaga nagapahanumdom sa mga tawo nga ang Templo balay sang Dios gani dapat kabigon nga sagrado. Dugang pa sini, ginapaalinton man ang masubo nga realidad nga ang pagbakal sang sapat bilang sakripisyo nangin kahigayunan para sa iban nga makapang-ginansiya sa mga nagabisita kag nagahalad sa templo kag ang bili sang mga sapat nga ginasakripisyo, ginagamit man sa pagbayad sang buhis sa templo. Nakita ni Jesus ang isa ka sistema sang kasal-anan nga sa diin ginayaguta ang matuod nga tinutuyo sang templo.
17Nadumdoman sang iya mga gintuton-an nga ang kasulatan nagasiling, "Ang akon kabalaka sa imo balay, O Dios, nagadabdab sa sulod nakon subong sang kalayo."
Ini nga tinaga may kaangtanan sa Libro sang Mga Salmo kapitulo 69, bersikulo 9, nga nagasiling: “Ang akon katutom sa imo Templo daw kalayo nga nagadabadaba sa sulod nakon, ang mga pagpasipala nga ginpatuhoy sa imo nagtupa sa akon”. Ini nagamando man sang pagtahod sa Puloy-an sang Dios.
18Ang mga pangulo sang mga Judio nagpamangkot sa iya, "Ano bala nga milagro ang imo mahimo sa pagpakita sa amon nga may katarungan ka sa paghimo sini?"

Ginpamangkot nila siya kung ano ang buot silingon sang iya ginbuhat. Ining ila pangabay kay Jesus isa ka pamaagi para dudahan ang autoridad ni Jesus, kung ini bala naghalin gid man sa Dios ukon iya-iya lang. Ini pahibalo man sa mga nagabasa sang ebanghelyo nga ang mga Judio wala sa guihapon nagapati sa mga timaan kag milagro nga ginhimo ni Jesus.
19Si Jesus nagsabat, "Gub-a ninyo ining templo sang Dios kag sa sulod sang tatlo ka adlaw patindugon ko ini liwat."
Ining timaan nga ginsiling ni Jesus indi matabo sa gilayon kundi sa palaabuton nga panahon. Gani indi ini dapat paghangpon suno sa punto de vista sang mga Judio.
20Namangkot sila sa iya, "Ini nga templo ginpatindog sa sulod sang 46 ka tuig, kag patindugon mo bala ini sa sulod sang tatlo lamang ka adlaw?"
Ang mga Judio naghuna-huna nga ang ginahamin ni Jesus amo ang Templo bilang struktura. Ginpatindog ining templo sa silod sang 46 ka tuig kag ka imposible gid nga patindugon ini liwat sa tatlo lamang ka adlaw. Ining pagduda sang mga Judio nangin isa sa mga rason sa pagdakop, pag akusar, pagbunal kag paglansang kay Jesus sa krus bangud sang sala nga paghangop nahanungod sa “pag-guba” sang templo.
v21Pero ang templo nga ginsiling ni Jesus amo ang iya lawas.
Si Jesus nagatumod sang iya lawas kag ang templo bilang struktura nangin simbolo sang iya lawasnon nga templo. Ini pagpahibalo sang magaabot nga importante nga hitabo sa kabuhi ni Jesus, ang Misteryo Paskwal- ang iya kasakit, kamatayon kag mahimayaon nga pagkabanhaw sa krus. Siya pagapatyon sang mga Judio pero mabuhi siya sa ikatatlo nga adlaw, bilang pagtuman sa propesiya sang Kasulatan.

22Gani sang nabanhaw sia, nadumdoman sang iya mga gintuton-an nga ginhambal niya ini, kag nagtuo sila sa kasulatan kag sa mga pulong nga ginhambal ni Jesus.
Sa tion nga naghambal si Jesus nga “maguba ang templo kag sa ikatlo ka adlaw patindugon ini”, wala mahangpan sang iya mga gintuton-an ang kahulugan sini. Sang mabanhaw na gid mismo si Jesus, dira pa lang nila nahangpan kag nakita ang importansya sang tanan niya nga ginsiling. Ang resulta sini amo ang Pagtuo (Faith) kag amo man ini ang naghatag sang kaisug sa ila sa pagbantala sang maayong balita sa bug-os nga banwa.
23Sang didto si Jesus sa Jerusalem sa Piesta sang Pascua, madamo ang mga nagtuo sa iya sang makita nila ang gamhanan nga mga buhat nga ginhimo niya.
Si Jesus naghimo pa gid sang madamo nga mga milagro agod mapaathag niya sa mga tawo nga ang tanan nga ini naghalin sa iya Amay sa langit. Apang, may mga iban pa gid nga indi sa guihapon magpati sa iya pero wala na niya ini ginpamatukan kay nahibaluan niya kung ano ang sa silod sang ila taguipusoon. Ginpadayon niya ini biskan pa sa presensya sang mga wala nagatuo. Sang masaksihan na nila ang mga gamhanan niya nga mga buhat, nagtuo sila kay Jesus.
v24Pero si Jesus wala magsalig sang iya kaugalingon sa ila, tungod kay nakilala gid niya sing maayo ang tanan nga mga tawo.
Sa tunga sang kadamuon nga nagatuo kay Jesus, wala niya sa guihapon ginhatag ang iya bug-os nga pagsalig sa ila kay hindi pa madalum ang ila paghangop nahanungod sa ila pagtuo.
25Wala na sing kinahanglan nga sugiran sia nahanungod sang mga tawo, kay nahibaluan gid niya kon ano ang yara sa ila mga tagipusoon.
Nakahibalo si Jesus sang kahimtangan sang ila taguipusoon- ang ila huna huna, ang ila tinutuyo, kag ang ila karakter. Nasundan pa gid ini sang masunod nga mga hinabo sa ebanghelyo nga may mga tumuluo nga ginpatumbayaan siya, ginyaguta siya kag wala sang may nagtindog para sa iya sa ulihi. Sa panahon nga nagakinahanglan siya sang bulig, ang isa niya ka disipulo nagluib sa iya kag ang isa pa gid nagpanginhiwala sa iya. Pero ining iya ikasarang sa pagbalo sang tinutuyo sang taguipusoon isa ka gahum nga naghalin mismo sa Dios kay wala na sing liwan ang makasarang nga makahimo sini. Gani, ini isa ka pamatuod sang pagka-Dios kag pagka-Gamhanan ni Jesus.
Kasumahan/ Summary
Ang ebanghelyo nagasaad sang isa ka maathag nga hitabo sa diin ginpakita ni Jesus nga siya amo ang Ginoo sang Templo. Ginbag-o niya ang laragway sang pagtuo sa templo kay siya mismo ang nangin kapupun-an sini paagi sa iya kasakit, kamatayon kag pagkabanhaw sa krus. Diri naton mapamalandungan ang matuod nga sakripisyo ni Jesus---para sa mga Judio, ini simbolo sang kahuloy-anan kag kapierdihan, pero sa mga mata kag taguipusoon sang mga nagatuo kay Jesus, ini tanda sang tampad kag himpit nga paghigugma. Siling sang kalabanan, wala sang kaluwasan sa krus pero ini nga panimuot ginbag-o ni Jesus paagi sa iya pagkabanhaw.
Mga Pamangkot sa Pagpamalandong:
1. Kumusta ang akon nga Pagtuo sa Dios? Nangin matutom bala ako sa akon pagpangamuyo kag pagpamalandong? Bug-os bala ang akon pagsalig sa tanan nga ginsiling sang Ginoo?
2. Ano ang akon nga paghangop sa tinaga nga “Ang lawas amo ang templo sang Espiritu Santo”? May pagtahod bala ako sa akon nga lawas bilang templo sang Espiritu Santo?
3. Ano ang estado sang akon taguipusoon sa sini nga tinion? Ini bala may capacidad sa tampad kag himpit nga paghigugma? Nangin sentro bala si Jesus sang akon nga kabuhi?
4. Ano ang akon mga tinutuyo sa subong nga panahon? Ini bala may kaangtanan sa kabubut-on sang Amay? Ginapangamuyuan ko bala ang akon mga tinutuyo?
Sources:
1. David E. Pratte. Notes on John Chapter 2. www.gospelway.com. December 17, 2006.
2. www.sacredspace.com
3. Jason Rutherford. Exegesis of John 2: 13-25. www.jasonretherford.wordpress.com/2008/11/07/213-25-exegesis-prospectus